Czego nie mogą robić samorządy?
Na gruncie Konstytucji Księstwa Sarmacji:
- Art. 2 ust. 3 — „Pozbawienie lub ograniczenie wolności może nastąpić tylko na zasadach i w trybie określonych w ustawie”. Oznacza to, że jakiekolwiek formy ograniczenia lub pozbawienia wolności poprzez władze samorządowe muszą być wcześniej autoryzowane przez ustawę (dekret z mocą ustawy).
- Art. 2 ust. 4 — „Określenie podmiotów zobowiązanych do ponoszenia podatków, opłat i innych obowiązków oraz ich przedmiotu i wysokości lub zakresu, a także zasad korzystania z ulg i zwolnień może nastąpić tylko w ustawie” . Oznacza to, że wszelkie podatki, opłaty i obowiązki muszą być wcześniej zawarte w ustawie (dekrecie z mocą ustawy).
- Art. 5 ust. 4 — „Prawo jednostki samorządu terytorialnego może przewidywać ograniczenie praw i wolności określonych w Konstytucji, o ile stanowi tak przywilej wydany przez Księcia, szczegółowo określający zakres dopuszczalnego ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności”. Przykładami są np. Przywilej Sclaviński, który zezwala na ograniczenie prawa obywatela sarmackiego do sprawowania urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Sclavińskiej poprzez możliwość obowiązywania wymogu posiadania obywatelstwa sclavińskiego i Dekret o ograniczaniu praw wyborczych obywateli sarmackich w zakresie wyborów i referendów lokalnych, zezwalający na uzależnienie posiadania praw wyborczych od czasu zamieszkania na terenie domeny.
Na gruncie Ustawy konstytucyjnej o krajach Korony i samorządach:
Kompetencje wyłączne władz centralnych normuje art. 14. Zgodnie z nim, władze samorządowe nie mogą:
- prowadzić polityki zagranicznej (z wyłączeniem prowadzenia przez władze kraju lub prowincji polityki współpracy z regionami państw obcych, z zastrzeżeniem jej zgodności z polityką zagraniczną Księstwa Sarmacji oraz konieczności przeprowadzenia bieżących konsultacji na jej temat z władzami Księstwa Sarmacji),
- uzgadniać swoich granic z państwami obcymi ani samodzielnie powiększać swojego terytorium,
- określać praw i wolności obywatelskich inaczej niż Konstytucja,
- wprowadzać stanów wyjątkowych wiążących się z ograniczaniem praw i wolności obywatelskich lub przyznaniem władzom samorządowym kompetencji przekraczających granice prawa państwowego,
- posiadać sił zbrojnych (por. Dekret o Flotylli Gellońskiej, stanowiącej część Książęcych Sił Zbrojnych, w czasie pokoju podlegającej zwierzchnictwu władz gellońskich),
- posiadać odrębnych systemów bankowych ani emitować waluty,
- decydować o imigracji, regulować emigracji, ani postanawiać w sprawach ekstradycji i deportacji,
- posiadać odrębnych systemów ewidencji ludności,
- rozstrzygać w sprawach obywatelstwa sarmackiego,
- ustanawiać odrębnych hierarchii tytułów arystokratycznych i szlacheckich.
Kompetencje wspólne, określone w art. 15, zdefiniowane są jako kompetencje, w których stosuje się przepisy prawa Księstwa Sarmacji, o ile dekret Księcia, konstytucja kraju lub statut prowincji nie stanowi inaczej. Według stanu prawnego na dzień 25 września 2008 r. samorządy nie mogą:
- posiadać odrębnych systemów gospodarczych,
- ustanawiać odrębnych norm ochrony konkurencji,
- posiadać odrębnych ewidencji gruntów, działalności gospodarczej i osób prawnych,
- decydować w pełni swobodnie o miejscach publicznych, w tym stronach internetowych i miejscach wymiany informacji (por. art. 17 oraz art. 69a Kodeksu Karnego),
- posiadać własnych organów wymiaru sprawiedliwości (nie dotyczy Rzeczypospolitej Sclavińskiej i Księstwa Trizondalu),
- decydować w pełni swobodnie o organach ścigania (jednakże, Ustawa o lokalnych przepisach porządkowych zezwala na posiadanie własnych organów ochrony porządku publicznego),
- posiadać odrębnego prawa cywilnego i karnego (jednakże, Ustawa o lokalnych przepisach porządkowych zezwala na określanie dodatkowych wykroczeń przez domeny),
- posiadać odrębnych publikatorów aktów urzędowych (wspólny dla całego państwa Dziennik Praw),
- rozstrzygać w sprawach kartografii i nazewnictwa geograficznego (Dekret o Rządzie JKM przyznaje kompetencję w sferze nazewnictwa ministrowi właściwemu do spraw dziedzictwa narodowego),
- swobodnie ustanawiać przysiąg lub ślubowań związanych z posiadaniem tytułów honorowych, godności, orderów lub odznaczeń.
Stan prawny wymaga regulacji (w praktyce bowiem prawo państwowe nie normuje tych sfer w odniesieniu do samorządów) w zakresie:
- własności publicznej i zamówień publicznych,
- ustanawiania i znoszenia jednostek samorządu terytorialnego,
- terytoriów i granic jednostek samorządu terytorialnego,
- ochrony dorobku materialnego i kulturowego.